Witamina A

Witamina A - Retinol

Mianem witaminy A określa się kilka związków chemicznych, które należą do grupy karotenoidów. Należy do nich retinol oraz beta-karoten. Najważniejsza substancja to retinol, stąd zamienne używanie nazw witamina A / retinol.  Witamina A rozpuszczalna jest w tłuszczach, a jej zapasy w organizmie magazynowane są w wątrobie i tkance tłuszczowej. Bardzo trudno o jej niedobór, ale uważać należy z jej dawkowaniem, gdyż jej nadmiar może okazać się szkodliwy dla zdrowia. 

Pełni ona bardzo ważne funkcje w organizmie na przykład, umożliwia widzenie po zmierzchu, bierze udział we wzroście tkanek i kości. Jest konieczna do utrzymania w dobrej formie zgryzu i żuchwy. Umożliwia prawidłową pracę błon komórkowych, dróg oddechowych i skóry. Może być pozyskiwana z pożywienia, jej źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. O tym, jakie jest jej dzienne zapotrzebowanie, o skutkach niedoboru i nadmiaru tej witaminy, dowiesz się z poniższego tekstu.

Witamina A- właściwości 

Witamina A, właściwości tej witaminy są imponujące. Bez niej nie bylibyśmy w stanie funkcjonować prawidłowo. Oto one:

• przyspiesza proces gojenia się ran,
• pełni funkcję ochronną dla nabłonka oddechowego, chroniąc go przez drobnoustrojami chorobotwórczymi,
• wspiera proces likwidacji bakterii i wirusom; zapobiega zakażeniom,
• dzięki niej skóra, paznokcie i włosy są zdrowe,
• wspiera pracę układu immunologicznego,
• obniża ryzyko lub spowalnia rozwój raka jelita grubego, prostaty, piersi i płuc,
• wpływa na jakość widzenia, 
• wspiera regenerację komórek,
• ma wpływ na regulacje wzrostu tkanki nabłonkowej,
• ma wpływ na potencję u mężczyzn
• stymuluje szpik kostny do produkcji erytrocytów
• wspiera prawidłową pracę błon komórkowych 
• wspiera prawidłowe nawilżenie skóry, stąd popularna jest maść z witaminą A na zmarszczki 

Niedobory witaminy A manifestują się złym stanem skóry, łamliwymi, wypadającymi włosami oraz problemami z widzeniem po zmroku. Jej nadmiar u kobiet w trakcie ciąży może być niebezpieczny dla rozwoju dzieci przyczyniając się do powstawania wad rozwojowych płodu.

Średnie dobowe spożycie witaminy A dla osoby dorosłej wynosi około 800 μg. Ostateczna dawka powinna być uzależniona od stylu życia, diety i stanu zdrowia.

Witamina A – zapotrzebowanie

Zapotrzebowanie na witaminę A różni się w zależności od wieku, płci oraz stanu fizjologicznego, takiego jak ciąża czy okres karmienia piersią. Witamina A jest dostępna w diecie w dwóch głównych formach: retinol (witamina A1), występujący w produktach pochodzenia zwierzęcego, oraz beta-karoten, który jest prowitaminą A znajdującą się w roślinach i jest przekształcany przez organizm w witaminę A.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę A

• Niemowlęta (0-12 miesięcy): 400-500 mikrogramów ekwiwalentów retinolu (µg RAE)
• Dzieci (1-8 lat): 300-600 µg RAE
• Dziewczęta i chłopcy (9-13 lat): 600-900 µg RAE
• Młodzież i dorośli mężczyźni (14 lat i starsi): 900 µg RAE
• Młodzież i dorosłe kobiety (14 lat i starsze): 700 µg RAE
• Kobiety w ciąży: 750-770 µg RAE
• Kobiety karmiące piersią: 1200-1300 µg RAE

Wartości te mogą się różnić w zależności od zaleceń poszczególnych instytucji i mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb organizmu. Nadmiar witaminy A, szczególnie w formie retinolu, może być szkodliwy i prowadzić do hipowitaminozy A, która objawia się m.in. bólami głowy, wymiotami, suchością skóry czy nawet uszkodzeniem wątroby. Dlatego ważne jest, aby zapewnić odpowiednią ilość witaminy A, unikając jednocześnie jej nadmiaru.

Najlepszym sposobem na zapewnienie odpowiedniego poziomu witaminy A jest zróżnicowana dieta, bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak wątroba, ryby, produkty mleczne, a także warzywa i owoce bogate w beta-karoten, takie jak marchew, bataty, dynia, brokuły czy morele.

Witamina - dawkowanie

Witamina A jest niezbędnym składnikiem odżywczym, kluczowym dla zdrowia wzroku, skóry i układu odpornościowego. Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie organów wzroku, wspiera regenerację skóry i wzmacnia odporność. Dzienne zapotrzebowanie dla dorosłych wynosi 700-900 mikrogramów. Źródłami witaminy A są produkty zwierzęce (retinol) i roślinne bogate w beta-karoten. Nadmiar witaminy A może być szkodliwy, dlatego ważna jest zbilansowana dieta.

Witamina A - niedobór 

Czynnikami sprzyjającymi deficytowi witaminy A są osoby w podeszłym wieku, osoby pracujące przy komputerze, ciężarne kobiety, palacze i alkoholicy. Najczęstsze objawy niedoborów witaminy A to:

• wypryski na skórze, trądzik
• tendencje do występowania biegunek 
• wolny wzrost paznokci
• kruchość płytki paznokciowej
• zahamowanie wzrostu u dzieci
• opóźniona akomodacja wzroku w ciemnościach, przekraczająca 10 sekund
• kurza ślepota- czyli złe widzenie po zmroku
• zespół suchego oka (wysychanie rogówki i spojówki)
• przesuszenie skóry i jej szorstką fakturę, głównie na udach, ramionach, kolanach i łokciach
• wypadanie włosów
• łamliwość włosów
• zaburzenia cyklu miesiączkowego
• niepłodność
• u starszych ludzi "dzwonienie" w uszach 
• przewlekłe zmęczenie
• zaburzenia apetytu
• problemy w trawieniu 
• zaburzenia libido

Witamina A – skutki uboczne

Nadmiar witaminy A, zwłaszcza w formie retinolu z suplementów lub bogatych w nią produktów pochodzenia zwierzęcego, może prowadzić do hipowitaminozy A, która objawia się szeregiem negatywnych skutków dla zdrowia. Skutki uboczne nadmiaru witaminy A obejmują:

• Problemy z wątrobą: Długotrwałe spożywanie dużych dawek witaminy A może prowadzić do uszkodzenia wątroby, a nawet marskości.
• Zaburzenia widzenia: Nadmiar tej witaminy może spowodować zmiany w widzeniu, takie jak podwójne widzenie czy trudności w adaptacji do ciemności.
• Problemy skórne: Suchość skóry, swędzenie, łuszczenie się oraz zwiększona wrażliwość na światło słoneczne są częstymi objawami nadmiaru witaminy A.
• Wpływ na układ szkieletowy: Nadmierna suplementacja witaminy A może przyczynić się do bólu kości, zwiększenia ryzyka złamań i problemów ze wzrostem u dzieci.
• Wpływ teratogenny: Nadmiar witaminy A w ciąży jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ może prowadzić do wad wrodzonych u płodu.

Aby uniknąć skutków ubocznych, zaleca się przestrzeganie zalecanych dawek dziennej suplementacji i konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem przyjmowania suplementów witaminy A, szczególnie w dużych dawkach. Zbilansowana dieta, bogata w różnorodne źródła witamin, zazwyczaj pokrywa potrzeby organizmu na witaminę A bez ryzyka jej nadmiaru.

Witamina A – przeciwwskazania

Przeciwwskazania do suplementacji witaminy A dotyczą głównie sytuacji, w których istnieje ryzyko nadmiaru tej witaminy w organizmie lub gdy jej przyjmowanie może negatywnie wpłynąć na stan zdrowia. Należą do nich:

• Ciąża: Kobiety w ciąży powinny unikać suplementów witaminy A w dużych dawkach, ponieważ nadmiar tej witaminy może prowadzić do wad wrodzonych u dziecka. Zalecane jest spożywanie witaminy A w formie beta-karotenu oraz przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących odpowiedniej suplementacji.

• Choroby wątroby: Osoby cierpiące na choroby wątroby, takie jak marskość czy zapalenie wątroby, powinny unikać wysokich dawek witaminy A, gdyż może to dodatkowo obciążyć wątrobę.

• Zaburzenia absorpcji tłuszczów: Witamina A jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach, więc osoby z zaburzeniami wchłaniania tłuszczów, jak w przypadku choroby Crohna czy celiakii, mogą mieć problem z prawidłowym przyswajaniem tej witaminy.

• Stosowanie niektórych leków: Osoby przyjmujące leki retinoidowe (np. izotretynoina w leczeniu trądziku) powinny unikać suplementacji witaminą A, aby nie doprowadzić do jej nadmiaru, co mogłoby wywołać toksyczne działanie.

• Palenie tytoniu: Palacze, zwłaszcza ci, którzy rozważają suplementację beta-karotenem (prowitaminą A), powinni zachować szczególną ostrożność, ponieważ badania wskazują na zwiększone ryzyko wystąpienia raka płuc u palaczy suplementujących beta-karoten.

Witamina A- produkty  

Występująca w postaci retinolu witamina A pochodzi z produktów pochodzenia zwierzęcego oraz w postaci beta-karotenu z produktów roślinnych. Przyswajanie retinolu jest łatwiejsze od przyswajania beta-karotenu z pożywienia. 

Bogatymi źródłami witaminy A są następujące produkty:

• masło
• jaja
• mleko
• przetwory z mleka
• niektóre gatunki tłustych ryb
• wątróbka- najcenniejsza jest wołowa, ale spożywać ją tylko raz w tygodniu
• podroby zwierzęce
• rzeżucha
• jarmuż
• słodkie ziemniaki
• dynia
• szpinak
• propolis
• marchew
• czerwona papryka
• sałata
• wiśnie
• śliwki, 
• brzoskwinie
• morele suszone i świeże
• natka pietruszki
• szczaw
• szczypiorek 

Ze względu na rozpuszczalność witaminy A w tłuszczach, wskazane jest łączenie warzyw i owoców razem z olejami. Zwiększy to przyswajanie witaminy A do organizmu

Korzyści ze stosowania witaminy A 

Witamina A w tabletkach wspiera organizm uzupełniając jej niedobory od wewnątrz. Są też sytuacje, w których można zastosować witaminę A zewnętrznie. Zewnętrznie witamina A na co? 

Maść z witaminą A na twarz-efekty są następujące:

• wspieranie prawidłowego funkcjonowania skóry, stosowana nieregularnie zadziała tylko na zewnętrzną powierzchnię skóry, natomiast przy regularnym stosowaniu ta witamina na twarz działać będzie na poziomie skóry głębokiej. Co przyczyni się znacznie do właściwej kondycji skóry. Stosując witaminę A na twarz efekty będą zaskakujące. Skóra stanie się bardziej elastyczna, sprężysta, miękka i gładka.
• witamina A na trądzik- skóra z trądzikiem jest bardzo wymagająca w zakresie jej pielęgnacji. Potrzebne jest działanie na wielu torach, czyli: działanie przeciwzapalne, regeneracja uszkodzonego naskórka oraz gojenie zmian trądzikowych. To wszystko zapewni witamina A w maści. Zmniejszy ona produkcję sebum, zwalczy powstawanie wyprysków i będzie chronić przed powstawaniem nowych zmian. Likwiduje także przebarwienia potrądzikowe i zaczerwienienia skóry. Odżywi skórę w procesie jej regeneracji, ureguluje proces keratynizacji naskórka, sprawiając, że stanie się odpowiednio nawilżony i gładki. Maść z witaminą A ma tłustą konsystencję, dlatego ważne jest, aby stosować ją tylko na zmiany trądzikowe, aby nie zostały zatkane pory skóry zdrowej. 
• witamina A stosowana na suche, spierzchnięte usta, poprawi ich wygląd i przyspieszy regenerację  naskórka. Może być stosowana również profilaktycznie, kiedy jesteśmy narażeni na czynniki atmosferyczne, upał, wiatr lub silny mróz.
• maść z witaminą A zredukuje obrzęki i cienie pod oczami- jest to bardzo delikatna i wymagająca szczególnej pielęgnacji część naszej twarzy. Stosowanie maści z witaminą A na okolice oczu wzmocni tę część twarzy. Niedrogi preparat a skutecznie zlikwiduje cienie prześladujące Cię każdego ranka w lustrze, poradzi sobie z workami i obrzękami pod oczami. Zniszczy wszystko, czego nienawidzi kobieta w swoim wyglądzie.
• maść z witaminą A to jeden z najlepszych specyfików opóźniających proces starzenia się skóry. Maść z witaminą A na zmarszczki wypełni bruzdy, rozjaśni przebarwienia i ujednolici koloryt skóry. Skóra pomimo wieku będzie wyglądać na zdrową i jędrną. Witamina A zawarta w maści złuszczy także martwy naskórek, pobudzi odnowę komórek skóry i spotęguje produkcję włókien elastynowych i kolagenowych.
• pomoże w pozbyciu się zajadów w kącikach ust

Inna wspaniała właściwość maści z witaminą A to likwidacja rogowaciejącej skóry na dłoniach, łokciach, kolanach i stopach. Przydatna będzie też w przypadku bardzo suchych i spękanych pięt.

Witamina A a kobiety w ciąży

Suplementacja witaminy A w ciąży powinna zostać rozpoczęta tylko i wyłącznie ze wskazań lekarskich. Ciąża nie jest okresem, kiedy można narazić się na jej nadmiar w organizmie. Dlatego, każdy epizod suplementacji witaminy A w ciąży powinien być poprzedzony odpowiednimi badaniami poziomu tej witaminy we krwi. Nadmiar tej witaminy ma działanie teratogenne, może doprowadzić do obumarcia zarodka, poronienia, zaburzeń w rozwoju płodu i poród przedwczesny. Dlatego suplementacja witaminą A w ciąży nie jest wskazana. Kobiety ciężarne powinny ograniczyć ilość zjadanej wątróbki. Ważna jest informacją, że mogą spożywać bez ograniczeń witaminę A pochodzącą z roślinnych produktów. Beta-karoten zostanie przekształcony w wątrobie w postać witaminy A tylko w takiej ilości, w jakiej będzie potrzebny na dany okres organizmowi. Tak więc jedząc warzywa i owoce nie przedawkujemy witaminy A.

Objawy nadmiaru witaminy A 

Nadmiar witaminy A w organizmie odkłada się w wątrobie i w takiej sytuacji stanie się przyczyną pogorszenia stanu zdrowia i samopoczucia. Objawy nadmiaru witaminy A to: 

• świąd skóry
• bóle głowy
• bóle stawów
• uogólnione bóle mięśni
• nadpobudliwość
• rozdrażnienie
• zwiększenie rozmiarów wątroby
• zaburzenia pracy wątroby
• wymioty
• mdłości
• zwiększenie rozmiarów śledziony
• światłowstręt
• żółtawe zabarwienie skóry
• niedostateczna ilość wapnia w tkance kostnej 
• wypadanie włosów
• łamliwość paznokci 
• wady wrodzone płodu, jeśli nadmiar wystąpił u kobiety ciężarnej 

Witamina A dla dzieci  

Dzieciom w przedziale wiekowym:

• 1-3 rokiem życia zaleca się spożywanie 1000 IU witaminy A 
• 4-8 rok życia zalecone spożycie to 1330 IU
• 9-13 rok życia to 2000 IU 

Ilość ta powinna też uwzględniać dawki witaminy A pochodzące z pożywienia przyjmowanego przez dzieci. Jednym z produktów naszej oferty jest witamina A w kroplach, doskonała w podawaniu małym dzieciom, dla starszych dzieci polecana jest witamina A kapsułki. 

Dostępna witamina A dla dzieci pochodzi tylko od sprawdzonych, certyfikowanych producentów, którzy oferują najwyższą jakość suplementów. 

W naszej ofercie posiadamy również preparat będący połączeniem witaminy A+E. Połączenie tych dwóch witamin, dwóch antyoksydantów zwiększa ich właściwości ochronne przed działaniem wolnych tlenowych rodników, które uszkadzają komórki i przyspieszają proces starzenia.

Witamina A dla niemowląt

Witamina A jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju i zdrowia niemowląt, wpływając korzystnie na wzrok, wzrost, funkcjonowanie układu odpornościowego oraz stan skóry. Jednakże, ze względu na ryzyko hipowitaminozy A, szczególnie u bardzo małych dzieci, ważne jest, aby dostarczać witaminę A w odpowiednich ilościach, dostosowanych do wieku i potrzeb niemowlęcia.

Zapotrzebowanie na witaminę A dla niemowląt:

• Niemowlęta 0-6 miesięcy: Zalecane dzienne spożycie (RDA) wynosi około 400 µg ekwiwalentów aktywności retinolu (EAR).
• Niemowlęta 7-12 miesięcy: Zalecane dzienne spożycie wzrasta do około 500 µg EAR.

Źródła witaminy A dla niemowląt:

• Mleko matki: Jest najlepszym źródłem witaminy A dla niemowląt do 6. miesiąca życia, dostarczając wszystkie niezbędne składniki odżywcze, w tym witaminę A.
• Formuły mleczne: Sztuczne mleko dla niemowląt zazwyczaj jest wzbogacane w witaminę A, aby zapewnić odpowiednią ilość tej witaminy w diecie niemowlęcia.
• Pokarmy stałe: Wprowadzając pokarmy stałe po 6. miesiącu życia, można wybierać produkty bogate w witaminę A, takie jak purée z marchwi, batatów czy dyni.

Uwagi:

• Suplementacja witaminą A: Generalnie, dla większości niemowląt karmionych piersią lub dostających wzbogacone w witaminę A formuły mleczne, dodatkowa suplementacja witaminą A nie jest konieczna. W przypadkach szczególnych, np. w krajach, gdzie niedobory witaminy A są powszechne, lub dla niemowląt z określonymi problemami zdrowotnymi, suplementacja może być zalecona przez lekarza pediatrę.
• Ostrożność przy suplementacji: Zbyt wysokie dawki witaminy A mogą być szkodliwe, prowadząc do hipowitaminozy A, która objawiać się może między innymi bólami głowy, wymiotami czy nawet uszkodzeniami wątroby. Dlatego każda decyzja o suplementacji powinna być skonsultowana z lekarzem.

Witamina A - preparaty

Wśród preparatów z witamina A wyróżniamy :

• Witamina A kapsułki
• witamina A w proszku
• Witamina A krople

Witamina A cena

Jeśli szukasz produktów z witaminą A, w naszym sklepie znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz. Na przykład, Aura Herbals oferuje krople z witaminą A w cenie 17,90 zł za 30 ml i 26,90 zł za 50 ml. Możesz również wybrać witaminę A Swanson za 32,90 zł lub witaminę A Now Foods za 21,90 zł. Oprócz witamin z grupy A, oferujemy również witaminy z grupy B, C, D, E i K, a także starannie wyselekcjonowane zioła, grzyby witalne probiotyki, algi, oleje i superfoods. Pamiętaj, aby przed złożeniem zamówienia sprawdzić zakładkę PROMOCJE, aby skorzystać z atrakcyjnych cen.

Witamina a gdzie kupić

Jeśli interesuje Cię zakup witaminy A, sklep internetowy zdrowostylowo.pl może być dobrym miejscem do rozpoczęcia poszukiwań. Sklep ten zwykle oferuje szeroki asortyment produktów związanych ze zdrowiem i urodą, w tym suplementy diety bogate w witaminę A. Zakupy w zdrowostylowo.pl mogą przynieść szereg korzyści

FAQ: Często zadawane pytania

1. W czym jest dużo witaminy A? Dużo witaminy A znajduje się w produktach zwierzęcych jak wątroba, ryby, a także w produktach mlecznych. Roślinne źródła witaminy A to przede wszystkim warzywa i owoce bogate w beta-karoten, np. marchew, bataty, dynia, brokuły oraz morele.

2. Na co działa witamina A? Witamina A wspiera zdrowie wzroku, skóry, funkcjonowanie układu odpornościowego oraz układu rozrodczego. Ma też kluczowe znaczenie w procesie wzrostu i rozwoju komórek.

3. Jakie są objawy niedoboru witaminy A? Objawy niedoboru witaminy A to m.in. pogorszenie widzenia nocnego, wysuszenie i łuszczenie się skóry, większa podatność na infekcje, a u dzieci zaburzenia wzrostu.

4. Jak uzupełnić witaminę A? Witaminę A można uzupełnić poprzez zróżnicowaną dietę bogatą w produkty zawierające retinol i beta-karoten oraz poprzez suplementację po konsultacji z lekarzem.

5. Co wypłukuje witaminę A? Nadmierny alkohol i niektóre leki mogą negatywnie wpływać na poziom witaminy A w organizmie, prowadząc do jej wypłukiwania lub obniżenia absorpcji.

6. Co powoduje niedobory witaminy A? Niedobory witaminy A mogą być spowodowane niewystarczającym spożyciem produktów bogatych w tę witaminę, problemami z wchłanianiem oraz nadużywaniem alkoholu.

7. Czy nadmiar witaminy A jest szkodliwy? Tak, nadmiar witaminy A, zwłaszcza w formie suplementów, może być szkodliwy i prowadzić do hipowitaminozy A, uszkodzenia wątroby, problemów ze skórą i kośćmi.

8. Kiedy powinno się brać witaminę A? Witaminę A powinno się brać w przypadku zdiagnozowanego niedoboru, a jej suplementację najlepiej rozpocząć po konsultacji z lekarzem.

9. W jakich owocach jest witamina A? Witamina A (w postaci prowitamin A - beta-karotenu) znajduje się w owocach takich jak morele, mango, papaja oraz w niektórych odmianach melonów.

10. Z czym nie łączyć witaminy A? Witaminy A nie należy łączyć z nadmiernym spożyciem alkoholu oraz lekami retinoidowymi bez konsultacji z lekarzem, aby uniknąć ryzyka toksyczności.

11. Jak długo można przyjmować witaminę A? Długoterminowe przyjmowanie wysokich dawek witaminy A bez nadzoru medycznego nie jest zalecane. Długość suplementacji powinna być ustalona przez specjalistę.

12. Czy witaminę A można kupić bez recepty? Tak, witaminę A w formie suplementów można kupić bez recepty, jednak zaleca się konsultację z lekarzem przed jej stosowaniem.

13. Co ma najwięcej witaminy A? Najwięcej witaminy A znajduje się w wątrobie zwierzęcej, oleju z wątroby dorsza oraz w produktach bogatych w beta-karoten jak marchew czy bataty.

14. Czy retinol to jest witamina A? Tak, retinol jest jedną z aktywnych form witaminy A, rozpuszczalnej w tłuszczach, występującej głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego.

źródła:

1. Zaborska A., Król J. i Brodziak A. Witamina A - funkcje i znaczenie dla człowieka. Przemysł Spożywczy, 2015, 69(7);s.36-38.
2. Brzozowska A., Roszkowski W., Pietruszka B. i Kaluza J. Witaminy i składniki mineralne jako suplement diety. Żywność Nauka Technologia Jakość. Suplement, 2005, 12(4); s.5-16.
3. Zasada M. i Adamczyk A. Witamina A. Budowa i mechanizm działania. Kosmetologa Estetyczna, 2018, 7(5); s.517-521.
4. www.ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/witaminy-i-skladniki-mineralne-w-suplementach-diety-czy-wiecej-znaczy-lepiej/ [dostęp 22.09.2021]
5. www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/jak-dbac-o-siebie-w-ciazy/witaminy-dla-kobiet-w-ciazy-jakie-sa-najwazniejsze-w-rozwoju-maluszka [dostęp 22.09.2021]